Propaganda i dezinformacja rosyjskich i prorosyjskich ośrodków medialnych w polskiej przestrzeni informacyjnej 2017/2018

Propaganda i dezinformacja rosyjskich i prorosyjskich ośrodków medialnych w polskiej przestrzeni informacyjnej

Rosyjska operacja informacyjna cechuje się ciągłością oddziaływania, która oznacza nie tylko ciągłość w wymiarze technicznym, czyli dostępność materiału informacyjnego dla odbiorcy ale również utrzymanie wektorów narracji, sugestywnego przekazu, wpisującego się w katalog oddziaływań propagandowych i dezinformacji.

Rozpoznanie obiektów informacyjnych, które dystrybuują materiały propagandowe albo powielają je w sieci, pozwala stwierdzić, na podstawie obserwacji z 2017 roku, że zasoby adwersarza, są rozbudowywane, co może skutkować większymi niż dotychczas zdolnościami do manipulacji polską infosferą.

ZRÓŻNICOWANE OBIEKTY INFORMACYJNE PROWADZĄCE ROSYJSKĄ LUB ZBIEŻNĄ Z ROSYJSKĄ, KAMPANIE PROPAGANDOWE, TO RÓWNIEŻ NARZĘDZIA UMOŻLIWIAJĄCE BARDZIEJ PRECYZYJNE ADRESOWANIE TYCH DZIAŁAŃ DO WYBRANYCH GRUP I JEDNOSTEK.

Zmianie ulegają również narzędzia. Zautomatyzowane obiekty informacyjne, które mogą samodzielnie dokonywać modyfikacji treści, będą posiadały zdolność kształtowania większych niż dotychczas obszarów informacyjnych, co tworzy ryzyko dotarcia z przekazem propagandowym do większych grup odbiorców.

Różnorodność obiektów informacyjnych daje możliwość prowadzenia złożonych, zróżnicowanych,- a czasem nawet sprzecznych (o czym pisaliśmy w artykule pt.: „Celem rosyjskich działań dezinformacyjnych jest wpłynięcie na efekt procesu przetwarzania zespołów danych i bodźców w wymiarze kognitywnym atakowanego obiektu” https://www.cybsecurity.org/pl/rosyjskie-dzialania-dezinformacyjne/ ) działań informacyjnych, realizujących długoterminowe cele propagandystów.

Nie oznacza to, że możemy się spodziewać wyłącznie operacji bardziej intensywnych.

Zróżnicowane obiekty informacyjne prowadzące rosyjską lub zbieżną z rosyjską, kampanie propagandowe, to również narzędzia umożliwiające bardziej precyzyjne adresowanie tych działań do wybranych grup i jednostek.

Ta zdolność to element długofalowej operacji wpływu, jaką jest kształtowanie i eksploatowanie dedykowanych obszarów informacyjnych, wytworzonych na potrzeby operacji. To również jeden z powodów, dla których media społecznościowe stanowią obecnie doskonałe środowisko do prowadzenia tego typu działań.

Rozbudowana funkcjonalność mediów społecznościowych, sposób dystrybucji informacji, w tym zróżnicowane algorytmy pozycjonowania treści, w połączeniu z nawykami ich pozyskiwania przez użytkowników, tworzą indywidualne obszary informacyjne. Stanowią one wówczas idealne narzędzie do kształtowania obszaru kontroli odbitej w korelacji z innymi obiektami informacyjnymi, również tymi spoza mediów społecznościowych.

Proces kształtowania postaw nie byłby jednak możliwy bez uzyskania danych na temat preferencji i podatności grup docelowych. Media społecznościowe oferują możliwość dotarcia do takich informacji. Analiza tych obszarów, pogłębiona dzięki użyciu narzędzi rozpoznania preferencji użytkowników a także mikrotargeting, to bardzo ważne zespoły danych, wystarczające do zaplanowania procesu oddziaływania informacyjnego i oszacowania niezbędnych zasobów przez ośrodek planujący operację wpływu tak, aby uzyskać zamierzony efekt.

Rozwój nowoczesnych technologii, w których każdy użytkownik jest rozpoznawany pod względem osobowości, poglądów politycznych, religijnych, oczekiwanych preferencji i podatności, stanowi źródło informacji dla adwersarza a tym samym zagrożenie dla samych użytkowników.

Obiekty dystrybuujące treści o charakterze propagandowym lub fałszywe informacje stanowią fragment całego mechanizmu oddziaływania. W tle dystrybucji fałszywych informacji odbywa się właściwy proces oddziaływania i zniekształcania środowiska poznawczego. Publicystyka oparta na wzorcach logicznych, poddana procesowi dystrybucji, połączonej z przekształcaniem informacji przez użytkowników naturalnych i zautomatyzowanych, to element budowy zasięgu, „otaczania” odbiorców danymi bodźcami, pożądanymi przez ośrodek inicjujący.

Pomiar tych obszarów pozwala precyzyjniej zidentyfikować wektory narracji, których używa przeciwnik informacyjny.

Dla zobrazowania proporcji publikujemy wyniki monitorowania i analizy operacji informacyjnych, prowadzonych przez prorosyjskie ośrodki medialne w polskiej przestrzeni informacyjnej za III kwartał 2017 roku.

• 38% – Przedstawianie negatywnego obrazu polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych oraz państw NATO
• 32% – Kreowanie pozytywnego obrazu, oczekiwanych relacji, pomiędzy Polską a Federacją Rosyjską
• 23% – Deprecjacja zdolności obronnych Polski
• 23% – Kształtowanie negatywnego wizerunku Ukrainy, w kontekście relacji z Polską
• 22% – Kształtowanie negatywnego obrazu Unii Europejskiej
• 18% – Kształtowanie negatywnego obrazu działań podejmowanych przez państwa Unii Europejskiej w relacjach z Federacją Rosyjską
• 17% – Dezawuowanie polskiej państwowości, kształtowanie negatywnego wizerunku Polski
• 17% – Budowanie negatywnego obrazu imigracji i uchodźców
• 4% – Manipulowanie obszarem informacji związanych z sektorem energetycznym Polski

Wraz z upływem czasu, polskojęzyczne środowisko informacyjne będzie z pewnością środowiskiem coraz bardziej złożonym i skomplikowanym.

W mediach społecznościowych możemy spodziewać się rozwoju botnetów, zdolnych do automatycznego targetingu obiektów oddziaływania, selektywnego doboru materiału informacyjnego, multiplikacji treści wzbogaconej o możliwość jej podziału i dystrybucji sekwencyjnej.

Tego typu narzędzia wpłyną również negatywnie na dostępność materiałów propagandowych z poziomu popularnych wyszukiwarek, dla użytkowników poszukujących informacji na dany temat.

Warto pamiętać, że dostępność spreparowanego materiału informacyjnego zapewniają nie tylko media społecznościowe. Również strony internetowe, blogi, „liderzy opinii” zasilają środowisko informacyjne w treści propagandowe w sposób ciągły. Niekontrolowane dopuszczenie do rozwoju sieci obcych obiektów informacyjnych, będących jednym z narzędzi prowadzenia walki informacyjnej, może skutkować powstaniem większych i bardziej złożonych zespołów oddziałujących na infosferę, których rozpoznanie a w dalszej kolejności przeciwdziałanie, będzie znacznie trudniejsze niż obecnie.

Opracował