Badanie środowiska informacyjnego Armenii
Raport, który oddajemy w Państwa ręce, powstał w ramach projektu MUGA, realizowanego przez Fundację INFO OPS Polska i DFRLab (Atlantic Council). Jego celem jest szczegółowe zbadanie i opisanie środowiska informacyjnego Armenii oraz sposobów, w jakie podmioty zewnętrzne, ze szczególnym uwzględnieniem Rosji, wykorzystują je do prowadzenia operacji dezinformacyjnych i wywierania wpływu (FIMI).
Dokument rozpoczyna się zarysem kontekstu politycznego i historycznego, który doprowadził do obecnego wzrostu napięć: od przejęcia władzy przez premiera Nikola Paszyniana w 2018 roku, poprzez negatywną rolę Rosji w konflikcie z Azerbejdżanem, aż po rosnące nastroje proeuropejskie w społeczeństwie. Następnie w raporcie przeanalizowano strukturę i znaczenie tradycyjnych mediów (zarówno państwowych, jak i prywatnych), rolę blogerów i influencerów, a także kluczowe organizacje społeczne, polityczne i religijne, które wpływają na postrzeganie bieżących wydarzeń.
Zgromadzone dane pokazują, jak skomplikowana jest wewnętrzna scena medialna Armenii – od wolności słowa i realnego pluralizmu, aż po radykalnie prorosyjskie narracje kolportowane przez oligarchiczne kanały informacyjne. Raport prezentuje też taktyki używane do podważania zaufania społeczeństwa do demokracji i instytucji państwowych, a równocześnie – do utrzymywania Armenii w orbicie wpływów Moskwy.
W kolejnych rozdziałach zawarliśmy omówienie kluczowych zasobów wykorzystywanych w operacjach wpływu (m.in. firmy i NGO), analizę konkretnych technik perswazji i mechanizmów emocjonalnych, a także studia przypadków (CASE STUDY), ujawniające skalę i metody prowadzenia kampanii dezinformacyjnych w Armenii. W zakończeniu przedstawiamy rekomendacje i zalecenia, które mogą pomóc decydentom, organizacjom pozarządowym i partnerom międzynarodowym w przeciwdziałaniu ingerencjom zewnętrznym.
Przedstawione w raporcie wnioski jednoznacznie wskazują, że Armenii potrzebne jest kompleksowe wsparcie w budowaniu odporności na działania hybrydowe. Badanie ujawniło, iż głównym zagrożeniem pozostaje intensyfikacja rosyjskich operacji wpływu, które destabilizują państwo od wewnątrz, manipulują emocjami społecznymi i hamują prozachodnie reformy.
W raporcie zawarliśmy zarówno szczegółową analizę struktury ormiańskiego środowiska informacyjnego, jak i wykaz kluczowych podatności politycznych, gospodarczych czy społeczno-kulturowych. Wskazaliśmy także, jak Rosja i inne podmioty zewnętrzne wykorzystują istniejące słabości do szerzenia dezinformacji. Nasze rekomendacje koncentrują się na wzmocnieniu roli niezależnych mediów i organizacji pozarządowych, pogłębieniu współpracy międzynarodowej oraz rozwoju długofalowych programów edukacyjnych.
Mamy nadzieję, że raport posłuży jako źródło wiedzy i inspiracja do konkretnych działań na rzecz suwerennej i demokratycznej Armenii. Skala rosyjskiej ingerencji potwierdza bowiem, jak kruchy jest proces budowania wolnego państwa na obszarach o złożonej historii geopolitycznej i bolesnych doświadczeniach. Tym bardziej należy docenić aspiracje Ormian do integracji z Zachodem, które – przy właściwym wsparciu – mogą przyczynić się do trwałej stabilizacji i dobrobytu całego regionu.
Raport finansowany z budżetu państwa w ramach konkursu Ministra Spraw Zagranicznych RP „Dyplomacja publiczna 2024-2025 – wymiar europejski i przeciwdziałanie dezinformacji”.
Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.